terça-feira, 31 de março de 2020

Sobrevive à solidão

Foto PSV - março 2020

     Sobrevive à solidão
     quem lida bem com a sua,
     ao tomar a decisão
     de conversar com a lua.


     Soleco tute ne ĝenas
     tiun, kiu, en aŭtuno,
     kiam vespero alvenas,
     alparolas al la luno.

segunda-feira, 30 de março de 2020

Não há coroa real


Foto PSV - Março 2020


     Não há coroa real

     que não corra sério risco

     se comparada, afinal,

     à coroa de um hibisco.





     Riĉa reĝa krono staras

     en danĝera, granda risko,

     se oni ĝin nur komparas

     al la krono de hibisko.

Sob o céu de outono


Foto PSV - março 2020


     Sob o céu do outono, leve,
     maritacas tagarelas
     aconselham que se deve
     viver livre, como elas!


     Sub la  ĉielo aŭtuna,
     papagetoj gaje bruas:
     vivo estas oportuna
     se liberon oni ĝuas!

domingo, 8 de março de 2020

CONTRÁRIOS

Portinari, Igreja da Pampulha, Belo Horizonte/MG
Foto PSV


Estavam dois amigos a ouvir a Paixão Segundo São Mateus, mais uma vez. A certa altura, um deles murmurou:
- Ouvindo, me dá vontade de ser cristão.
E o outro, ainda mais baixo:
- Ouvindo, me dá vontade de não ser cristão.

KONTRAŬAJ

Du amikoj unu plian fojon aŭskultis la Pasionon laŭ Sankta Mateo. En iu momento, unu el ili murmuris:
- Aŭskultante, mi emas fariĝi kristano.
Kaj la alia, eĉ pli mallaŭte:
- Aŭskultante, mi emas ne plu esti kristano. 

A PROPÓSITO DE UM VIRUS COROADO





Está pois o mundo às voltas com nova pandemia. Acontece, de tempos em tempos, mas desta vez o alarme parece ter soado mais alto e mais emocionado. Estamos todos assombrados com o virus, menos por sua coroa que por sua notável capacidade de rapidamente se tornar ubíquo. O bichinho se alastra como vento. E tem o péssimo gosto de matar, em especial os mais velhos e debilitados.
Segue daí que saem os homens a fazer campanha para barrar o caminho do vírus coroado: lavem as mãos, não toquem no rosto, lavem as mãos, não se beijem, lavem as mãos, não se abracem, lavem as mãos, evitem aglomeramentos, lavem as mãos, não viajem. E lavem as mãos. 
Tudo certo. São medidas prudentes, embora o vírus, talvez por ser coroado, até agora as tenha ignorado solenemente, a julgar pela expansão diária das estatísticas. Mas ninguém poderia ser contra que se lavem as mãos. 
Minha pergunta é: isso basta? Tentar evitar o contágio será a única medida cabível? Que tal fazer uma campanha para aumentar a imunidade da população? Aparentemente, em pessoas imunologicamente competentes, o vírus não passa de um resfriado banal, ou nem isso. Se o perigo está em não se ter defesa adequada, parece lógico que se deva fazer campanha também para melhorar a imunidade. Isso é possível? Que tal a televisão e a imprensa divulgarem recomendações nesse sentido?
Exemplos:
- comer duas ou três frutas por dia;
- comer verduras e legumes duas vezes por dia;
- ingerir laticínios (especialmente iogurte) duas vezes por dia;
- fazer refeições (comida “de verdade”, e não lanches) em horários regulares;
- comer peixe duas vezes por semana (reduzir carne vermelha);
- evitar refrigerantes, alcoólicos, tabaco (atenção para o fumo passivo);
- praticar exercícios moderados 30 minutos por dia;
- praticar exercícios respiratórios duas vezes por dia, por alguns minutos;
- cultivar a paz de espírito.

Será menos importante que lavar as mãos?


PRI KRONHAVA VIRUSO

Jen do la mondo denove zorgas pri nova pandemio. Tio okazas, de tempo al tempo, sed ĉi-foje alarmo ŝajne sonis pli laŭte kaj pli emocie. Ni ĉiuj estas hantitaj de tiu viruso, ne tiom pro ĝia krono, sed pro ĝia rimarkinda kapablo rapide dislokiĝi. La besteto disiras kiel vento. Kaj ĝi havas la fian kutimon mortigi, precipe la plej maljunajn kaj malfortajn.
Sekvas de tio, ke la homoj ekkampanjas por bari la vojon de la kronhava viruso: lavu la manojn, ne tuŝu la vizaĝon, lavu la manojn, ne kisu, lavu la manojn, ne brakumu, lavu la manojn, evitu homamasojn, lavu la manojn, ne vojaĝu. Kaj lavu la manojn.
Perfekte. Tiuj estas prudentaj agoj, kvankam la viruso, eble ĉar ĝi havas kronon, ĝis nun solene spitas ilin, se oni konsideras la ĉiutagan kreskon de statistikoj. Sed neniu povus esti kontraŭ lavado de manoj.
Mia demando estas: ĉu tio sufiĉas? Ĉu klopodi eviti kontaĝon estas la sola farenda ago? Kio pri kampanjo por plifortigi la imunkapablon de la popolo? Ŝajne, en personoj imunologie kompetentaj, la viruso estas nenio alia ol banala malvarmumo, aŭ eĉ ne tio. Se la danĝero sidas en neadekvata defendkapablo, ŝajnas logike, ke oni kampanju ankaŭ por plibonigi la imunkapablon. Ĉu tio estas ebla? Ĉu la televido kaj ĵurnaloj ne devus diskonigi rekomendojn tiusence?
Ekzemple:
- manĝu du-tri fruktojn ĉiutage;
- manĝu foliojn kaj legomojn dufoje en ĉiu tago;
- englutu laktaĵon (precipe jogurton) dufoje en ĉiu tago;
- manĝu (“veran” manĝon, ne lunĉojn) je regulaj horoj;
- manĝu fiŝon dufoje en ĉiu semajno (malpli da ruĝa viando);
- evitu artefaritajn trinkaĵojn, alkoholaĵojn, tabakon (inkluzive de la pasiva);
- praktiku moderajn korpekzercojn 30 minutojn ĉiutage;
- praktiku spir-ekzercojn dufoje en ĉiu tago, dum kelkaj minutoj;
- kultivu pacon en via spirito.

Ĉu ĉi tio estas malpli grava ol lavi la manojn?