domingo, 23 de setembro de 2018

NOMOFOBIA



O que não tem nome não existe, dizem os filósofos da linguagem. Quando aparece no universo um objeto novo, é preciso nomeá-lo.
Assim, surgiu  há alguns anos, e anda circulando pela internet, um neologismo curioso: nomofobia. Vem da lingua inglesa, aproveitando pedaços da expressão “no mobile phone phobia”. Obviamente, denomina o horror de ficar sem celular, um fenômeno que todos conhecemos, por muito encontradiço.
São 7 bilhões de celulares funcionando no mundo. Entre seus proprietários, um terço sofre de nomofobia. Gente que não consegue sequer esperar que o aparelho se recarregue. 
Parece bobagem? Pois aumenta o isolamento, empobrece as relações familiares, perturba o humor, predispõe à depressão, aumenta o sedentarismo, afeta a coluna vertebral, reduz o acesso a outros veículos de informação. Altera as mesmas regiões do cérebro mobilizadas para dependência química e outras. Praticamente uma doença, uma forma de neurose obsessiva. 
Tem tratamento: treinamento em busca de mudança de conduta. Não é fácil, mas é possível. O melhor é prevenir. Afinal, tecnologia existe para facilitar a vida, não para aprisionar. 

NOMOFOBIO

Kio ne havas nomon, tio ne ekzistas, diras la lingvo-filozofoj. Kiam ekaperas en la universo nova objekto, tiam necesas nomi ĝin.
Tiel, aperis antaŭ  kelkaj jaroj, kaj cirkuladas de tiam en la interreto, kurioza neologismo: nomofobio. Ĝi devenas el la angla lingvo, uzante fragmentojn de la esprimo “no mobile phone phobia”. Memkompreneble, ĝi alnomas la hororon resti sen poŝtelefono, nome fenomeno konata de ni ĉiuj, ĉar facile trovebla.
Estas 7 miliardoj da poŝtelefonoj funkciantaj en la mondo. Inter iliaj posedantoj, unu triono suferas de nomofobio. Homoj, kiuj ne sukcesas atendi, ke la aparato ricevu ŝargon.
Ĉu tio ŝajnas banalaĵo? Sed ĝi pliigas izoliĝon, malriĉigas familiajn rilatojn, perturbas la humoron, kondukas al depresio, pliigas mankon de korpekzercoj, damaĝas la vertebraron, baras aliron al aliaj informiloj. Ĝi modifas la samajn cerboregionojn kiel ĥemia dependo de drogoj kaj aliaj. Ĝi estas praktike malsano, en formo de obsedoneŭrozo.
Ekzistas kuracebleco: trejnado por ŝanĝo de konduto. Ne estas facile, sed estas eble. Plej bone estas preventi. Nu, teknologio ekzistas por faciligi la vivon, ne por enprizonigi.
(Eblas aŭskulti sonartikolon pri ĉi tiu temo per


CIDADANIA

PSV - set. 2018


CIDADANIA 1

Foi votar, era seu dever. Os dois candidatos o repugnavam. Só conseguiu apertar o botão sem olhar para o retrato na tela. Quando chegou à casa, notou na polpa do dedo uma pequena equimose.

CIDADANIA 2

Foi votar, era seu dever. Os dois candidatos o repugnavam. Na fila, teve uma vertigem. Levaram-no ao pronto-socorro. O médico recomendou repouso e deu um atestado.

CIDADANIA 3

Foi votar, era seu dever. Os dois candidatos o repugnavam. Levou uma moeda e, diante da urna,  jogou cara-ou-coroa. Deu cara. Ele votou na coroa.



CIVITANECO 1

Li alvenis por la baloto, tio estis devo. Ambaŭ kandidatoj naŭzis lin. Li nur sukcesis premi la butonon ne rigardante la portreton sur la ekrano. Alveninte hejme, li rimarkis sur la fingropinto etan ekimozon.

CIVITANECO 2

Li alvenis por la baloto, tio estis devo. Ambaŭ kandidatoj naŭzis lin. En la vico, li eksentis vertiĝon. Iu kondukis lin al sukurejo. La kuracisto rekomendis ripozon kaj donis atestilon.

CIVITANECO 3

Li alvenis por la baloto, tio estis devo. Ambaŭ kandidatoj naŭzis lin. Li aportis moneron kaj antaŭ la balotmaŝino li ludis je fronto aŭ dorso. Rezultis fronto. Li balotis por la dorso.

PRIMAVERA

Foto PSV - set. 2018


     A primavera flutua,
     cai sobre o chão de cimento,
     lança um perfume, recua,
     e passa. É só um momento...


     PRINTEMPO

     Ŝvebema printempo falas
     al plank´ el kruda cemento,
     sian parfumon koralas,
     kaj pasas for. Nur momento...