SOBRE SERIADOS

Seriados, pela internet, tornaram-se febre, e são de fato uma possibilidade cultural interessante. Venci minha resistência (obtida por preconceito contra novelas de televisão), quando experimentei “After life”, na Netflix. Os poucos episódios, muito bem feitos, me encantaram. Deparei com filmagem, montagem e dramatização primorosas, nada deixando a desejar ao cinema tradicional de qualidade. A diferença está no detalhamento. As séries não têm pressa. Extendem-se  calmamente, a mostrar minúcias, a contar várias histórias ao mesmo tempo, a mostrar a vida em seu ritmo habitual.  

Agora percorro o excelente “Shtisel”, na mesma plataforma. Desta vez são muitos episódios, em duas sequências. Pelo visto faz sucesso, pois parece que anunciam uma terceira sequência. Trata-se do quotidiano de uma família de judeus ortodoxos no bairro próprio, em Jerusalém, o que já propõe uma boa carga de exotismo, pelo menos para um brasileiro comum, para quem esse é um mundo remoto. Fica-se divertidamente a observar o que tem aquela comunidade de muitíssimo diverso do nosso próprio estilo de vida; ao mesmo tempo, a constatar que somos todos seres humanos, com quase tudo em comum, em termos de sentimentos e pensamentos. 

Não cabe aqui  escrever sobre a extensa sequência de episódios muito envolventes, que vão do cômico ao trágico, passando às vezes pelo inusitado. Desejo apenas destacar uma cena, que talvez sirva de isca a quem ainda não viu. Em resumo:

A mãe, com cinco filhos, ficou só, pois o marido faz uma longa estadia na América do Sul. A filha mais velha tem treze anos, o que dá ideia da idade dos menores. A mãe precisa se ausentar de casa com frequência, para sustentar a família, ficando a menina adolescente responsável pelos pequenos. É noite, e eles se preparam para deitar. A mais velha reúne os irmãos para o momento de leitura e insiste que venha um deles, que se demora no banheiro. Afinal, todos se ajeitam e, com os rostinhos muito vivos, se põem a ouvir, com toda a atenção. Ela começa a ler. O livro é “Anna Karenina”, de Tolstoi. A cena é cortada, mal a menina começa a leitura. 

Repito: “Anna Karenina”, em leitura doméstica entre irmãos!

Isso explica, pelo menos em parte, como Israel logo se tornou primeiro mundo.

PRI FILMOFELIETONOJ

Filmofelietonoj, en interreto, fariĝis furoraĵoj, kaj fakte ili estas interesa kultura eblaĵo. Mi venkis mian rifuzemon (kiun mi havigis al mi pro antaŭjuĝo kontraŭ televidfelietonoj), kiam mi provis spekti “After Life”, en Netflix. Tiuj malmultaj epizodoj, tre zorge faritaj, ravis min. Mi trovis filmoarton, muntadon kaj dramigon altnivelajn, kiuj neniel postrestas kompare kun la bonkvalita tradicia kinoarto. La direrenco sidas en la detaligo. Felietonoj ne urĝas. Ili sin sekvas trankvile, kaj montras detalojn, rakontante plurajn historiojn samtempe, montrante la vivon en ĝia kutima ritmo. Nun mi sekvas la bonegan “Shtisel”, en tiu sama filmoproduktejo. Ĉi-foje, ili estas multaj epizodoj, en du serioj. Ŝajne la afero sukcesas, ĉar oni anoncas trian serion. Temas pri la ĉiutaga vivo de familio de ortodoksaj judoj, en la propra kvartalo, en Jerusalemo, kio per si mem proponas ŝarĝon da ekzotikeco, almenaŭ por ordinara brazilano, al kiu tiu estas fora mondo. Oni amuze observas tion, kio estas en tiu komunumo, tute malsama ol nia propra vivstilo; samtempe, oni konstatas, ke ni ĉiuj estas homoj, kun preskaŭ ĉio komuna, rilate sentojn kaj pensojn. Ne indas ĉi tie skribi multon pri la longa sinsekto da epizodoj tre allogaj, kiuj varias de komiko al tragiko, kaj foje trapasas bizaron.  Mi nur volas elstarigi unu scenon, kiu eble taŭgas kiel allogilo al tiu, kiu ankoraŭ ne spektis ĝin. 

Resume:

La patrino, kun kvin gefiloj, restis sola, ĉar ŝia edzo longe restas en Sudameriko. La malplej juna filino estas 13-jara, kaj tio permesas, ke oni kalkulu la aĝojn de la pli junaj. Ilia patrino devas ofte foresti el la hejmo, por provizado al la familio, kaj la adoleskantino respondecas pri la infanoj. Estas vespere, kaj ili sin preparas por enlitiĝo. La malplej juna kunigas la gefratojn por momento de legado, kaj ŝi insistas, ke alvenu unu el ili, kiu malfruiĝas en la necesejo.  Fine, ĉiuj akomodiĝas kaj, kun ĉarmaj, vivaj mienoj, ili komencas aŭskulti, tre atente. Ŝi eklegas. La libro estas “Anna Karjenina”, de Tolstoj. La sceno interrompiĝas, iom post la komenco de la legado. 

Mi ripetas: “Anna Karjenina”, legata hejme, inter gefratoj!

Tio klarigas, almenaŭ parte, kiel Israelo baldaŭ fariĝis unuamonda lando.